κορωνο-δημοκρατία από το σπίτι

Αφού ξεπεράσαμε το πρώτο σοκ της πανδημίας και δεχτήκαμε μουδιασμένοι το πρώτο κύμα μέτρων που τη συνόδευσαν, ήρθε η ώρα να μπούμε στο παιχνίδι. Σε δημοκρατία ζούμε και εφόσον έχουμε να κάνουμε με αποφάσεις που αφορούν στοιχειώδη δικαιώματα και ελευθερίες μας, θα πρέπει να έχουμε το δικαίωμα να έχουμε γνώμη.

Προφανώς το θέμα του κορωνοϊού είναι πρωτίστως ιατρικό και η γνώμη των ειδικών επιδημιολόγων μετράει περισσότερο από τη δική μας, όσον αφορά την υγειονομική διάσταση του προβλήματος. Όμως εδώ δεν μιλάμε μόνο για θέματα υγείας αλλά για μέτρα τα οποία παρεμβαίνουν στην κοινωνική, επαγγελματική και προσωπική μας ζωή, με τρόπο πρωτοφανή. Πόσο διατεθειμένοι είμαστε να τα αφήσουμε εν λευκώ στους ειδικούς της υγιεινής;

Ο καθένας μας έχει το δικαίωμα να συνεκτιμήσει τους κινδύνους υγείας που διατρέχει αυτός και οι δικοί του, μαζί με τις επιπτώσεις των μέτρων που υφίστανται, και να γνωμοδοτήσει τι είναι διατεθειμένος να διακινδυνέψει, για πόσο καιρό και σε ποιο βαθμό. Η γνώμη του θα πρέπει να ληφθεί υπόψη από τα κυβερνητικά όργανα σε μια ανοιχτή διαβούλευση, η οποία πρέπει να οργανωθεί κατάλληλα. Εφόσον μιλάμε για αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας για εργασία από το σπίτι, μαθήματα από το σπίτι, ας αξιοποιηθεί και για δημοκρατία από το σπίτι.

Τα κυβερνητικά σχήματα που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην εξουσία σε όλα τα δημοκρατικά κράτη δεν έχουν εκλεγεί ανάλογα με τις θέσεις τους για τον κορωνοϊό, οπότε δεν νομιμοποιούνται να επιβάλλουν αποφάσεις αφ’ υψηλού χωρίς να λαμβάνουν υπόψη την γνώμη των πολιτών.

Οι πολίτες, από την άλλη, θα πρέπει να ενημερώνονται ευρέως από τους ειδικούς όλου του φάσματος που εμπλέκεται (επιδημιολόγους, οικονομολόγους, κοινωνιολόγους, ψυχολόγους, κλπ.) και να μπορούν να συζητούν ανοιχτά, για να διαμορφώνουν ιδίαν αντίληψη.

Η ελεγχόμενη πληροφόρηση, ο αποκλεισμός διαφορετικών απόψεων και η μονομερής ενημέρωση δεν βοηθούν στη διαμόρφωση σωστών κρίσεων. Άσε που δίνουν τροφή σε συνωμοσιολογίες. Χρειάζεται ανοιχτός διάλογος και ευρεία ενημέρωση από όλες τις πηγές.

Εδώ να επισημάνουμε τον κίνδυνο από την παραταξικο-ποίηση του διαλόγου στα κοινωνικά δίκτυα, όπου όσοι είναι υπέρ των αυστηρών μέτρων είναι υπέρ μιας χ παράταξης και όσοι είναι εναντίον υπέρ μιας ψ, με τους μεν να επιτίθενται στους δε. Έτσι, για παράδειγμα, όσοι εναντιώνονται στα αυστηρά μέτρα είναι άλλοτε παρατεταγμένοι του Τραμπ (στις ΗΠΑ), άλλοτε της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, κι άλλοτε της ακροδεξιάς (στην Ευρώπη). Απέναντί τους παρατάσσονται οι αντίθετοι κάθε φορά (οι Δημοκρατικοί στις ΗΠΑ, οι κεντρο-δεξιο-αριστεροί στην Ευρώπη, κλπ.), οι οποίοι υπερασπίζονται τα αυστηρά μέτρα, χωρίς να δέχονται αμφισβητήσεις. Όποιος τα αμφισβητεί θεωρείται Τραμπικός ή Συριζαίος ή Βαρουφακικός ή ακροδεξιός ξέρω ‘γω.  Προφανώς, αυτό υπονομεύει τον διάλογο και προκαλεί μια εμφυλιοπολεμική ατμόσφαιρα που δεν επιτρέπει τα άτομα να κρίνουν ανεπηρέαστα, βάσει των δεδομένων που τους παρατίθενται.

Θα μου πεις οι Σουηδοί που ακολουθούν ένα -κάπως- διαφορετικό μοντέλο σε ποια παράταξη ανήκουν; Έλα ντε.  Δεν έχουμε σε τίποτα, βέβαια, να τους παραταξικο-ποιήσουμε και αυτούς. Να βάλουμε τους Σουηδούς, από τη μια μεριά, και εμάς όλους τους άλλους, από την άλλη, και να αρχίσουμε τις κόντρες. Να παρακαλούμε να αποτύχουν, για να βγούμε εμείς δικαιωμένοι. Απλά, είναι ηλίθιο να κάνουμε κόντρες ποιος θα τη βγει σε ποιον, όταν διακυβεύεται η ίδια μας η ζωή και ο τρόπος που ζούμε μαζί.

Κορωνο-μάθημα 1.

Αν πρέπει να μάθουμε ένα πράγμα από αυτήν την πανδημία είναι τι πρέπει να κάνουμε για να μην επαναληφθεί ποτέ ξανά:
Θα πρέπει μόλις εμφανιστεί κάποιος νέος ιός ή άλλος παθογόνος μικροοργανισμός, για οποιοδήποτε λόγο, σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, αυτό το μέρος να τεθεί άμεσα σε αυστηρή καραντίνα. Δεν πρέπει να φύγει κανείς από εκεί, και όσοι περάσαν από αυτό το μέρος πρόσφατα, να τεθούν επίσης σε καραντίνα δύο εβδομάδων, μαζί με όσους ήρθαν σε επαφή. Για να συμβεί αυτό πρέπει να σημάνει παγκόσμιος συναγερμός, να κοινοποιηθεί αμέσως το περιστατικό και να μη γίνει προσπάθεια απόκρυψής του, όπως έκαναν στην αρχή οι κινέζικες αρχές. Στη συνέχεια, θα πρέπει να συνεργαστούν παγκοσμίως όλα τα ιατρικά ερευνητικά κέντρα στην αντιμετώπιση της νόσου. Εννοείται, ότι η περίθαλψη των νοσούντων στην πληγείσα περιοχή πρέπει να είναι η καλύτερη δυνατή, σε υγειονομικές μονάδες εξοπλισμένες πλήρως για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων.
Αυτά τα μέτρα συνεπάγονται μια σειρά κοινωνικο-πολιτικές αλλαγές παγκοσμίως:

Read More

ανάμεσα στο χρόνο και στο άχρονο

Υπάρχουν δύο “χρονολογικές” αναγνώσεις της ύπαρξής μας. Η μία είναι ως προς το γίγνεσθαι και η άλλη ως προς το Είναι.
Ως προς το γίγνεσθαι, ο χρόνος τρέχει και πρέπει να τον προλάβουμε, να καταφέρουμε κάτι πριν μας παρασύρει στη φθορά και στον χαμό.
Ως προς το Είναι, ο χρόνος είναι ακίνητος, συμπυκνωμένος σε μια στιγμή που τα περιλαμβάνει όλα (ήτοι, το Είναι καθ’ολοκληρίαν). Την επόμενη στιγμή μπορεί να μην υπάρχουμε καν, οπότε είναι αδιάφορο τι θα καταφέρουμε.

Βρισκόμαστε, κατά κάποιο τρόπο, ανάμεσα στο χρόνο και στο άχρονο, με το καθένα να σηματοδοτεί μιαν άλλη σχέση με τα πράγματα και με εμάς. Έτσι, αξιολογούμε διαφορετικά την ύπαρξή μας (και την ύπαρξη των άλλων) αν την αναγιγνώσκουμε ως προς τα επιτεύγματά της μέσα στον χρόνο (τα γεννήματά της εν τω γίγνεσθαι) και αλλιώς όταν συλλαμβάνουμε την άχρονη διάστασή της μέσα στο Είναι.

Μέσα στο χρόνο, μετράμε τι καταφέραμε στη ζωή μας. Μέσα στο άχρονο, δεν έχει σημασία τι καταφέραμε αφού την επόμενη στιγμή μπορεί να το έχουμε  χάσει. Αρκεί να υπάρχουμε, να ζούμε και τίποτα άλλο. Το πρώτο εισάγει τη διαφορά μεταξύ μας, προκαλεί την εξέλιξή μας και τους συναφείς ανταγωνισμούς μας. Το δεύτερο αδιαφορεί για όλα αυτά και μας ταυτίζει με το αδιαφοροποίητο Είναι, όπου είμαστε όλοι ένα και ταυτό.

Αυτές οι δύο αναγνώσεις είναι εξίσου σημαντικές και καλό είναι να τις συνυπολογίζουμε, καθώς συνυπάρχουν με εμάς. Ως εκ τούτου, ναι μεν να προσπαθούμε να καταφέρουμε κάτι, αλλά όχι και να τρελαινόμαστε για την επιτυχία.

Η σημερινή εποχή, που προκρίνει τόσο πολύ την επιτυχία, επιφέρει ανισορροπία τόσο μεταξύ μας και με τους εαυτούς μας όσο και με τον όλο κόσμο γύρω μας. Χρειάζεται μια διόρθωση με την επίκληση του άχρονου και αδιάφορου για όλα αυτά που γίνονται, ένα άνοιγμα στο Είναι και μια διάνοιξη στο άφατο Αυτού.

Είμαστε (και) πνεύματα

Η παρουσία μας σε αυτόν τον κόσμο δεν εξαντλείται στις σωματικές μας διαστάσεις ύψους και βάρους, περίμετρο μέσης και στήθους, χρώμα μαλλιών και ματιών, χροιά φωνής, κλπ. Οι βιομετρικές μας συντεταγμένες είναι σημαντικές για το σκανάρισμα της αναγνώρισής μας από τους άλλους, αλλά δεν είναι οι μόνες που μας χαρακτηρίζουν. Ούτε είναι αυτές που μετράνε καθοριστικά στον τρόπο που μας εισπράττουν οι άλλοι και πώς καταγραφόμαστε ανάμεσά τους. Read More