κορωνο-δημοκρατία από το σπίτι

Αφού ξεπεράσαμε το πρώτο σοκ της πανδημίας και δεχτήκαμε μουδιασμένοι το πρώτο κύμα μέτρων που τη συνόδευσαν, ήρθε η ώρα να μπούμε στο παιχνίδι. Σε δημοκρατία ζούμε και εφόσον έχουμε να κάνουμε με αποφάσεις που αφορούν στοιχειώδη δικαιώματα και ελευθερίες μας, θα πρέπει να έχουμε το δικαίωμα να έχουμε γνώμη.

Προφανώς το θέμα του κορωνοϊού είναι πρωτίστως ιατρικό και η γνώμη των ειδικών επιδημιολόγων μετράει περισσότερο από τη δική μας, όσον αφορά την υγειονομική διάσταση του προβλήματος. Όμως εδώ δεν μιλάμε μόνο για θέματα υγείας αλλά για μέτρα τα οποία παρεμβαίνουν στην κοινωνική, επαγγελματική και προσωπική μας ζωή, με τρόπο πρωτοφανή. Πόσο διατεθειμένοι είμαστε να τα αφήσουμε εν λευκώ στους ειδικούς της υγιεινής;

Ο καθένας μας έχει το δικαίωμα να συνεκτιμήσει τους κινδύνους υγείας που διατρέχει αυτός και οι δικοί του, μαζί με τις επιπτώσεις των μέτρων που υφίστανται, και να γνωμοδοτήσει τι είναι διατεθειμένος να διακινδυνέψει, για πόσο καιρό και σε ποιο βαθμό. Η γνώμη του θα πρέπει να ληφθεί υπόψη από τα κυβερνητικά όργανα σε μια ανοιχτή διαβούλευση, η οποία πρέπει να οργανωθεί κατάλληλα. Εφόσον μιλάμε για αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας για εργασία από το σπίτι, μαθήματα από το σπίτι, ας αξιοποιηθεί και για δημοκρατία από το σπίτι.

Τα κυβερνητικά σχήματα που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην εξουσία σε όλα τα δημοκρατικά κράτη δεν έχουν εκλεγεί ανάλογα με τις θέσεις τους για τον κορωνοϊό, οπότε δεν νομιμοποιούνται να επιβάλλουν αποφάσεις αφ’ υψηλού χωρίς να λαμβάνουν υπόψη την γνώμη των πολιτών.

Οι πολίτες, από την άλλη, θα πρέπει να ενημερώνονται ευρέως από τους ειδικούς όλου του φάσματος που εμπλέκεται (επιδημιολόγους, οικονομολόγους, κοινωνιολόγους, ψυχολόγους, κλπ.) και να μπορούν να συζητούν ανοιχτά, για να διαμορφώνουν ιδίαν αντίληψη.

Η ελεγχόμενη πληροφόρηση, ο αποκλεισμός διαφορετικών απόψεων και η μονομερής ενημέρωση δεν βοηθούν στη διαμόρφωση σωστών κρίσεων. Άσε που δίνουν τροφή σε συνωμοσιολογίες. Χρειάζεται ανοιχτός διάλογος και ευρεία ενημέρωση από όλες τις πηγές.

Εδώ να επισημάνουμε τον κίνδυνο από την παραταξικο-ποίηση του διαλόγου στα κοινωνικά δίκτυα, όπου όσοι είναι υπέρ των αυστηρών μέτρων είναι υπέρ μιας χ παράταξης και όσοι είναι εναντίον υπέρ μιας ψ, με τους μεν να επιτίθενται στους δε. Έτσι, για παράδειγμα, όσοι εναντιώνονται στα αυστηρά μέτρα είναι άλλοτε παρατεταγμένοι του Τραμπ (στις ΗΠΑ), άλλοτε της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, κι άλλοτε της ακροδεξιάς (στην Ευρώπη). Απέναντί τους παρατάσσονται οι αντίθετοι κάθε φορά (οι Δημοκρατικοί στις ΗΠΑ, οι κεντρο-δεξιο-αριστεροί στην Ευρώπη, κλπ.), οι οποίοι υπερασπίζονται τα αυστηρά μέτρα, χωρίς να δέχονται αμφισβητήσεις. Όποιος τα αμφισβητεί θεωρείται Τραμπικός ή Συριζαίος ή Βαρουφακικός ή ακροδεξιός ξέρω ‘γω.  Προφανώς, αυτό υπονομεύει τον διάλογο και προκαλεί μια εμφυλιοπολεμική ατμόσφαιρα που δεν επιτρέπει τα άτομα να κρίνουν ανεπηρέαστα, βάσει των δεδομένων που τους παρατίθενται.

Θα μου πεις οι Σουηδοί που ακολουθούν ένα -κάπως- διαφορετικό μοντέλο σε ποια παράταξη ανήκουν; Έλα ντε.  Δεν έχουμε σε τίποτα, βέβαια, να τους παραταξικο-ποιήσουμε και αυτούς. Να βάλουμε τους Σουηδούς, από τη μια μεριά, και εμάς όλους τους άλλους, από την άλλη, και να αρχίσουμε τις κόντρες. Να παρακαλούμε να αποτύχουν, για να βγούμε εμείς δικαιωμένοι. Απλά, είναι ηλίθιο να κάνουμε κόντρες ποιος θα τη βγει σε ποιον, όταν διακυβεύεται η ίδια μας η ζωή και ο τρόπος που ζούμε μαζί.