“και αν το μέλλον είναι καλύτερο;”

Το σύγχρονο πνεύμα τείνει στη δυστοπία. Φαντάζεται το μέλλον ως κάτι σκοτεινό, με την κλιματική  αλλαγή να σαρώνει τον πλανήτη, τα δάση και η άγρια ζωή να αποψιλώνονται, και οι άνθρωποι να ελέγχονται από artificial intelligent μηχανισμούς οι οποίοι θα βρίσκονται στα χέρια μιας κλίκας ολιγαρχών.

Οι ταινίες που βλέπουμε βρίθουν από δυστοπία, οι παραστάσεις είναι ντυμένες με σκούρα χρώματα, οι εκθέσεις τέχνης ηδονίζονται με ξεκοιλιάσματα, ενώ τα ντοκιμαντέρ της φύσης στην τηλεόραση καταλήγουν πλέον μόνιμα με αποστροφές για τον αδηφάγο άνθρωπο.

Υπάρχουν πολλά στοιχεία που δικαιολογούν τη δυστοπική θέαση του μέλλοντος. Βλέπουμε ήδη τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της οικολογικής ανισορροπίας. Αν σε αυτά προσθέσουμε την άνοδο των λαϊκιστών ηγετίσκων (που αρνούνται την κλιματική αλλαγή), το μέλλον δεν προοιωνίζεται ιδιαίτερα καλό.

Τα σενάρια που παίζουν είναι από κατάμαυρα ως γκρίζα. Μοιάζει σαν η φαντασία μας να αδυνατεί να συλλάβει μια καλύτερη εξέλιξη. Αυτό νομίζω ότι είναι το πιο ανησυχητικό. Διότι αν δεν μπορούμε να φανταστούμε ένα καλύτερο αύριο, τότε το χειρότερο είναι το μόνο σίγουρο.

Πόσο σίγουρο είναι όμως στην πράξη; Οι άνθρωποι έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα ευρηματικά όντα, που ξεπέρασαν απίστευτες δυσκολίες. Γιατί να μην ξεπεράσουν κι αυτή;

Σίγουρα η πορεία των ανθρώπων δεν ήταν γραμμική προς τα πάνω. Έχουν περάσει πισωγυρίσματα και γκρεμοτσακίσματα, όμως επανήλθαν και βελτιώθηκαν, μαθαίνοντας από τα λάθη τους, αφού βέβαια έφαγα τα μούτρα τους. Έμαθαν όμως.

Φαίνεται να βρισκόμαστε μπροστά σε μια τέτοια καμπή. Το σύστημα οδηγείται σε κατάρρευση, αν δεν αλλάξει έγκαιρα. Αν όμως αλλάξει; Είναι αμφίβολο, αλλά δεν αποκλείεται.

Τι αποκλείει τον άνθρωπο να βρει λύσεις και για το περιβάλλον και για το κλίμα και για όλα όσα κάνουν το μέλλον σήμερα να μοιάζει σκοτεινό; Μήπως πρέπει να ωθήσουμε τη φαντασία μας και προς αυτήν την κατεύθυνση;

Εγώ θα τολμήσω να φανταστώ ένα μέλλον όπου ο άνθρωπος θα έχει μάθει τόσο καλά τον πλανήτη του με όλο το οικοσύστημά του, μαζί με την ατμόσφαιρα, το κλίμα, τα βάθη των ωκεανών, τους παγετώνες και τα έγκατα της γης, που θα μπορεί να τα ρυθμίζει έτσι ώστε να είναι όλα ισορροπημένα, για να μπορεί αυτός να συγκεντρωθεί στην εξερεύνηση τους σύμπαντος. Μπορεί να πάρει καιρό, μπορεί να έχουν εντωμεταξύ βυθιστεί κάποιες περιοχές και να έχουν χαθεί κάποιοι πληθυσμοί ζώων, φυτών και ανθρώπων, αλλά  σε 100 ή 200 ή 500 άντε 1.000 χρόνια μπορεί να έχουν λυθεί όλα αυτά που σήμερα μάς φαίνονται άλυτα και μας προκαλούν απελπισία.

Να θυμίσουμε ότι κάποτε οι άνθρωποι ήταν τόσο απελπισμένοι από κάποια καταστροφικά φυσικά φαινόμενα, τα οποία απέδιδαν στην οργή των θεών, ώστε έφταναν στο σημείο να θυσιάζουν τα παιδιά τους για να κατευνάσουν τη θεία οργή.  Τώρα εμείς θυσιάζουμε την ελπίδα των παιδιών μας σε καταστροφικά σενάρια με κλιματικά και άλλα δυστοπικά φαινόμενα που εμείς προκαλούμε άρα μπορούμε κατά συνέπεια να λύσουμε, αν ενεργοποιηθούμε.

Μήπως αντί για την μοιρολατρία και την παθητικότητα, να ενεργοποιηθούμε δυναμικά, πιστεύοντας στις δυνατότητές μας και στις δυνατότητες των παιδιών μας; Σε αυτά ανήκει το αύριο, και δεν θα είναι απαραίτητα χειρότερο, επειδή εμείς τώρα, ως καταραμένοι καλλιτέχνες, βαυκαλιζόμαστε μες στον πεσιμιστικό ναρκισσισμό μας.

Το μέλλον δεν αποκλείεται να είναι καλύτερο, και εμείς εντωμεταξύ να έχουμε χάσει χρόνο μες στην παθητικότητα ενός παρόντος παραιτημένου από τη χαρά και την ελπίδα.