η ιδέα του καλού
Όταν γκρινιάζουμε για το πώς είναι τα πράγματα, έχουμε προφανώς μια ιδέα μέσα μας για το πώς θα ήταν καλύτερα. Αν δεν έχουμε κάποιο μέτρο σύγκρισης, δεν μπορούμε να κρίνουμε κάτι ως κακό ή καλό.
Η ιδέα του καλού ως προς την οποία κρίνουμε ή γκρινιάζουμε, μπορεί να προέρχεται από την εμπειρία ενός καλύτερου παρελθόντος, μπορεί και όχι.
Δεν είναι πάντα το παρελθόν ο κριτής του παρόντος διότι μπορεί να ήταν χειρότερο. Μάλλον, πρέπει να υπάρχει μέσα μας μια ανεξάρτητη εικόνα του ιδεατού καλού. Πώς προκύπτει όμως αυτή;
Το ιδεατό καλό μπορεί να μην είναι τίποτα άλλο παρά η εσωτερική αίσθηση της αρμονίας που διατρέχει το σύμπαν, ρυθμίζει την τροχιά των πλανητών, διαμορφώνει οικοσυστήματα και τελειοποιεί οργανισμούς, ανάμεσα στους οποίους και τον δικό μας. Έχοντας μορφοποιηθεί μέσω της συμπαντικής αρμονίας, τη φέρουμε στα κύτταρά μας και στον εγκέφαλό μας, ο οποίος διαμορφώνει βάσει αυτής την ιδέα του καλού.
Σε αυτήν την περίπτωση, καλό και ωραίο ταυτίζονται, ηθική και αισθητική γίνονται ένα, και λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο σε όλους. Έτσι, όπως μπορούμε όλοι να διακρίνουμε αμέσως κάποιον που είναι παράφωνος, το ίδιο αντιδράμε αυτόματα σε όποιον φέρεται άσχημα.
Το κακό και η ασχήμια δεν είναι παρά μια παραφωνία που μας κάνει να αντιδράσουμε αυτόματα. Αν συνεχίζουν να υπάρχουν είναι γιατί αυτός ο αυτοματισμός δέχεται παρεμβολές που αλλοιώνουν τον μηχανισμό του. Οι παρεμβολές αυτές συμβαίνουν συνήθως με τη μορφή εξωτερικών κατηχήσεων από όσους παρουσιάζονται ως πρέσβεις του Θεού ή του Νόμου και θέλουν να μας επιβάλλουν τους κανόνες τους, αλλοιώνοντας τη δική μας ενστικτώδη αίσθηση του καλού και του ωραίου.
Η ιδέα του καλού μπορεί να αναδυθεί στην πηγαία και αλάθητη έκφρασή της μέσα από τα σωθικά μας και τον ομφάλιο λώρο που μας συνδέει με τη μήτρα του σύμπαντος κόσμου.
ΥΓ. Τώρα καταλαβαίνω γιατί πολλοί κάνουν το λάθος να γκρινιάζουν με κριτήριο ένα καλύτερο παρελθόν όπως το έχουν στο μυαλό τους, Δεν έχουν ξεκαθαρίσει την καταγωγή της ιδέας του καλού. Συγχέουν την ιδεατή της καταγωγή με την εμπειρική.