Ωραία, έχουν μάθει οι μηχανές να φτιάχνουν κείμενα “δημιουργικής γραφής”, όπως είδαμε με το chatGPT, το τελευταίο μαγικό της τεχνητής νοημοσύνης. Η «δημιουργική μηχανική» υπόσχεται πράματα και θάματα. Έτσι όπως πάει, οι μηχανές στο όχι πολύ μακρινό μέλλον θα μπορούν να κάνουν ολόκληρες ταινίες μόνες τους, με μια απλή εντολή. Θα λες «φτιάξε μια ταινία που να μοιάζει με τον Ρωμαίο και Ιουλιέτα, να διαδραματίζεται στον Ασπρόπυργο (αγαπημένο location των Ελλήνων μικρομηκάδων) και να έχει δύο αντιμαχόμενες φυλές τράπερ». Θα δίνεις δείγματα χώρων και προσώπων, το είδος της μουσικής και το σκηνοθετικό στυλ που θέλεις (πχ. στυλ Οικονομίδη με χορταστική βωμολοχία) και θα έχεις σε ελάχιστη ώρα την ταινία της αρεσκείας σου, έτοιμη για ιδιωτική προβολή. Με «ζωντανούς χαρακτήρες» και «κανονικούς ηθοποιούς», όχι σκίτσα. Ως εδώ καλώς. Θα οδηγηθούν στην ανεργία παγκοσμίως κάποια εκατομμύρια άεργοι καλλιτέχνες, που σιγά το κακό. Όμως, το ίδιο θα συμβεί και σε άλλους χώρους, μη καλλιτεχνικούς, όπου η δημιουργική μηχανική θα αντικαταστήσει πλήθη εργαζομένων και επαγγελματιών, στέλνοντας τους σε πρόωρη συνταξιοδότηση από τα είκοσι και σε μακροχρόνιες διακοπές σπίτι τους, για να απολαμβάνουν αραχτοί τα θαύματα των μηχανών που κατασκεύασαν οι προγραμματιστές, οι μόνοι που θα απασχολούνται πλήρως, μέχρι να αντικατασταθούν και αυτοί .
Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Η αντικατάσταση των ανθρώπων από μηχανές, που ξεκίνησε με τη βιομηχανική επανάσταση και έχει επιταχυνθεί στη ψηφιακή εποχή, θα πάρει τέτοιες διαστάσεις, που δεν θα μείνει «τίποτα όρθιο». Δεν θα γλυτώσουν ούτε επαγγέλματα που θεωρούνται σήμερα «σκληρό νόμισμα», όπως, φερ’ ειπείν, η ιατρική. Οι διαγνώσεις και οι επεμβάσεις θα διεξάγονται από μηχανές και εφαρμογές, έχοντας μόνον έναν επιβλέποντα, άντε και έναν ελεγκτή. Ολόκληρες οικοδομές θα χτίζονται με 3D printer, η γεωργία θα είναι πλήρως μηχανοποιημένη, οι συγκοινωνίες θα είναι αυτοματοποιημένες, τα drones θα κυριαρχούν στις αερομεταφορές και στις αερομαχίες, κλπ. Ένας θαυμαστός καινούργιος κόσμος. Το πώς θα βιοπορίζονται τα πλήθη των ανθρώπων και θα ρυθμίζονται οι ισορροπίες προσφοράς και ζήτησης, μένει να διευκρινιστεί. Αν δεν καταφέρουν να έρθουν σε μια συμφωνία οι άνθρωποι μεταξύ τους ή μεταξύ αυτών και των μηχανών (ήτοι, αυτών που τις ελέγχουν), μπορεί να ανατεθεί η δουλειά σε κάποιο μαθηματικό μοντέλο που θα μοντελο-ποιήσει όλη την παγκόσμια οικονομία και θα μας πει τι θα κάνουμε. Στο μεταξύ, βέβαια, δεν αποκλείεται να προκύψει ένας νέος φεουδαλισμός, όπου όσοι ελέγχουν τον τομέα της «δημιουργικής μηχανικής» να έχουν γίνει τόσο πλούσιοι (όπως ήδη συμβαίνει), που να μπορούν να αγοράσουν τα πάντα και να τα ρυθμίζουν κατά βούληση. Δεν πιστεύω, όμως, ότι οι άνθρωποι θα το επιτρέψουν. Δυσκολεύομαι να φανταστώ τους ανθρώπους να δέχονται την υποταγή τους σε μια κάστα κυρίαρχων της τεχνολογίας, (τύπου Μασκ, Μπέζος, κλπ.)
Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ
Οι άνθρωποι θα θέλουν να ελέγχουν πάντα την κατάσταση και να μη γίνουν υποχείρια κανενός, είτε των μηχανών είτε των μηχανικών. Είναι στη φύση τους. Θα δέχονται την εισβολή της μηχανικής και την αντικατάστασή τους μέχρι του σημείου που θα νιώθουν ασφαλείς και θα επωφελούνται μακροπρόθεσμα, έστω και αν χρειαστεί να θυσιάσουν μια σειρά επαγγέλματα στον βωμό της εξέλιξης. Αυτό θα συμβαίνει όσο οι άνθρωποι ελέγχουν την κατάσταση, όσο υπάρχει ένα ανθρώπινο χέρι που βάζει μπρος τις μηχανές, ένας άνθρωπος πίσω από αυτές.
Η ΑΥΤΟΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ
Τι θα συμβεί, όμως, σε περίπτωση που οι μηχανές αυτονομηθούν και δεν περιμένουν κανένα ανθρώπινο χέρι για να πάρουν μπροστά; Όταν η ενδοεπικοινωνία τους αναπτυχθεί τόσο πολύ, που η αρχική εντολή την οποία πήραν από κάποιον άνθρωπο να έχει χαθεί;
Σε περίπτωση που η «αρχική εντολή» του ανθρώπου στις μηχανές είναι τόσο πίσω στον χρόνο ή τόσο μακριά από το πεδίο ενεργοποίησής τους ώστε να μην μπορεί να εντοπιστεί, τότε αυτές μπορεί να γίνουν ανεξέλεγκτες.
Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΝΤΟΛΗΣ θα απαλλάξει τις μηχανές από το γενεσιουργό τους αίτιο και θα τους δώσει το ελεύθερο να αναγεννούνται και να αναπαράγονται μόνες τους, φτιάχνοντας έναν δικό τους μετα-κόσμο.
Ο μετα-κόσμος των μηχανών δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα αναπτυχθεί προς όφελος του ανθρώπου, αφού αυτός πια δεν θα ελέγχει τίποτα. Αυτές θα αναπτυχθούν σύμφωνα με τη δική τους μηχανιστική λογική, αγνοώντας οτιδήποτε ανθρώπινο. Θα φτιάχνουν κείμενα που δεν θα στηρίζονται στην ανθρώπινη λογοτεχνία αλλά στη δική τους (αφού εντωμεταξύ θα έχουν κατακλυστεί τα παγκόσμια αρχεία από δικά τους μετα-κείμενα). Θα κατασκευάζουν μετα-έργα που θα ικανοποιούν τις δικές τους κατασκευαστικές ανάγκες. Θα αναπτύσσουν μια μετα-επιστήμη που θα απαντά στη δική τους μετα-περιέργεια.
Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΩΝ
Και τώρα έρχεται το πιο ωραίο. Τι θα συμβεί όταν ο μετα-κόσμος των μηχανών έρθει σε σύγκρουση με τον κόσμο των ανθρώπων; Όταν οι άνθρωποι τον θεωρήσουν εχθρικό και προσπαθήσουν να τον ελέγξουν; Ή όταν οι μηχανές θεωρήσουν την ανθρώπινη ατέλεια εμπόδιο στο δικό τους σκοπό για μηχανική τελειοποίηση; Ναι, ναι ξέρω. Τα έχουν πει αυτά ένα σωρό ταινίες επιστημονικής φαντασίας του Χόλυγουντ. Ε λοιπόν, εγώ τις έβλεπα και μου φαινόταν καθαρά μυθοπλαστικές. Είναι η πρώτη φορά, που ένα τέτοιο σενάριο δεν μου φαίνεται απίθανο.
ΥΓ. Όλα αυτά βέβαια θα μπορούσαν να συμβούν εφόσον η κλιματική αλλαγή, οι πόλεμοι, οι επιδημίες και άλλοι παράγοντες δεν φέρουν τα πάνω κάτω.
