Ανάγκη μεσότητας και Κέντρου
Μετά από τις αποτυχημένες προσπάθειες διαμόρφωσης κάποιου πολιτικού φορέα στο χώρο του Κέντρου που έγιναν εν μέσω της κρίσης (με χαρακτηριστικότερη το Ποτάμι), νομίζω ότι ήρθε ο καιρός να το ξαναδούμε.
Το Κέντρο, όπως και να το ονομάσει κανείς (σοσιαλδημοκρατία, σοσιαλ-λιμπεραλ, μέτωπο της λογικής, μενουμε-ευρωπαίηδες, μεταρρυθμιστές, εκσυγχρονιστές, φιλελεύθεροι-λελέδες, λιμπεραλ, προγκρεσιβ, κλπ.) πρέπει να έχει κάποια βασικά χαρακτηριστικά που να εκφράζουν τη μεσότητα, τη λογική, τη μετριοπάθεια, την έλλειψη προκαταλήψεων, το ανοιχτό πνεύμα, τη δημοκρατικότητα, το αίσθημα του δικαίου και το αίτημα της ισορροπίας. Όλα αυτά χαρακτηρίζουν τον μεσαίο χώρο, στον οποίο τοποθετούνται σήμερα όσοι πολίτες δυσανασχετούν τόσο με τις παλαιο-δεξιές αποκλίσεις της ΝΔ όσο και τις παλαιο-αριστερές του ΣΥΡΙΖΑ. Δεδομένου ότι δεν εκφράζονται από το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, είναι πολιτικά άστεγοι. Μπορεί να ψηφίζουν με κριτήριο «το μη χείρον βέλτιστον» αλλά δεν έχουν πολιτικό φορέα που να τους ενεργοποιεί.
Η παθητική κατάσταση του μεσαίου χώρου επιτρέπει την επικράτηση της κοινωνικο-πολιτικής πόλωσης που καλλιεργούν ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ για να συσπειρώνουν τις δυνάμεις τους μέσα από την αντιπαλότητα. Οι ψύχραιμες φωνές που ακούγονται στα κοινωνικά δίκτυα πνίγονται από τους αλαλαγμούς των αντιπάλων που έχουν καταλάβει το τοπίο. Έτσι, πάσχουμε ποικιλοτρόπως, και εμείς της “κοινής λογικής” και ο τόπος. Εμείς είμαστε εκτεθειμένοι στον φανατισμό, ευάλωτοι ως μοναχικοί πολίτες, χωρίς χώρο και εκπροσώπηση που να μας υπερασπίζονται και να μας δίνουν επίσημο βήμα. Ο τόπος βρίσκεται έρμαιος αποφάσεων που εξυπηρετούν κομματικά και διαπλεκόμενα συμφέροντα παρά το κοινό καλό.
Η παρουσία του Κέντρου είναι κρίσιμη από κάθε άποψη. Χρειάζεται άμεσα στο ρόλο του ελεγκτή των αποφάσεων και του επεξεργαστή δημιουργικών αντιπροτάσεων στη διακυβέρνηση της χώρας. Στη δημόσια ζωή, επείγει η παρέμβασή του ως τρίτου πόλου, που θα αποκλιμάκωνε την αριστερο-δεξιά πόλωση και την εξ’ αυτής τοξικότητα στην κοινωνία. Θα μπορούσε, επίσης, να δημιουργήσει γέφυρες επικοινωνίας μεταξύ των πολιτών για πιο ήρεμη και σώφρονα εξέταση των κοινωνικο-πολιτικών ζητημάτων, φροντίζοντας για διαύλους στα ΜΜΕ που θα ανταποκρίνονταν σε αυτό.
Μέσα από την ίδια τη φύση του, το Κέντρο (το καθαρό και συνεπές στη φύση του, χωρίς νοθεύσεις δεξιές ή αριστερές), μπορεί να εισάγει τομές, που κανείς δεν έχει τολμήσει. Όλοι, αριστεροί και δεξιοί, προτιμούν να ψαρεύουν στα θολά νερά του ελληνο-χριστιανισμού και του λαϊκισμού που θα γεμίζει εύκολα τα δίχτυα τους, παρά να τα ταράξουν. Έτσι είμαστε η μόνη χώρα της Ε.Ε. που δεν έχει προχωρήσει στο διαχωρισμό κράτους και εκκλησίας. Έτσι έχουμε έναν ισχυρό εθνικισμό, έτοιμο να παρασύρει τη χώρα σε περιπέτειες. Έτσι έχουμε αξερίζωτες παθογένειες σε κρίσιμους τομείς, όπως στο εκπαιδευτικό, στο υγειονομικό, στο συνταξιοδοτικό, στο φορολογικό, κλπ.
Υπάρχει η παρεξηγημένη αντίληψη ότι Κέντρο σημαίνει μετριότητα, συντηρητισμό και γεροντική αντίληψη. Πιθανόν αυτό να οφείλεται στη χρήση του όρου από κάποιους με αυτά τα χαρακτηριστικά ή/και στην ενοχοποίησή του από στρατευμένους «νεολαίους» σε μαρξιστικο-ειδή σχήματα του παρελθόντος. Η «παπουδίστικη» χροιά είναι ξένη προς τη φυσιογνωμία του Κέντρου που από τη φύση του οφείλει να παρεμβαίνει δυναμικά στο μέσον, δίνοντας αγώνα για το πιο απαιτητικό ζήτημα: την ισορροπία. Ισορροπία δημόσιου και ιδιωτικού, ισότητας και ελευθερίας, πλούτου και δικαίου, ατόμου και κοινότητας, έθνους και παγκοσμιότητας, ανθρώπου και φύσης, κλπ.
Το Κέντρο πρέπει να εμφανιστεί δυναμικά, ανυποχώρητο ως προς την καθαρότητά του, νηφάλιο απέναντι στους φανατισμούς (αλλά όχι παθητικό), με πνεύμα έξυπνο και ευρηματικό, όλο ζωντάνια και χιούμορ, χωρίς γκρίνια και εχθροπάθεια, βέβαιο για την ισορροπημένη θέση του και τη λογική που καλείται να υπηρετήσει, ενάντια στους παραλογισμούς, τα ψεύδη και τις προκαταλήψεις.
Καμία ψηφοθηρική σκοπιμότητα και καμία προσωπική «ατζέντα» ή άλλες ξένες μεθοδεύσεις δεν πρέπει να το παρασύρουν σε νόθευση των αρχών του και της παρουσίας του. Αυτή θα είναι μια ακόμη ειδοποιός διαφορά του από τα νόθα πολιτικά σχήματα που επικαλούνται το κέντρο για λόγους ψηφοθηρικούς, είτε θέλουν να λέγονται κεντροδεξιά (ΝΔ) είτε κεντροαριστερά (ΚΙΝΑΛ, ΣΥΡΙΖΑ).
Η παρουσία του καθαρού Κέντρου θα βοηθούσε πάρα πολύ στην προσέλκυση των όμορων τάσεων (κεντροαριστερών ή κεντροδεξιών), είτε λόγω της επιρροής που θα ασκούσε είτε λόγω της αναγκαστικής συγκυβέρνησης που πιθανόν να προέκυπτε, αν το πρώτο κόμμα δεν εξασφάλιζε αυτοδυναμία. Στην περίπτωση, για παράδειγμα, που το Κέντρο κατάφερνε να μπει στη βουλή και η ΝΔ δεν εξασφάλιζε αυτοδυναμία (εξ αιτίας αυτού), τότε θα μπορούσε να θέσει όρους για σχηματισμό κυβέρνησης από τη ΝΔ που θα τη έστρεφαν σε κεντρώα κατεύθυνση.( Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα επέτρεπε στον Κ. Μ. να κάνει τη στροφή στο κέντρο που πιθανόν θα ήθελε, αλλά αδυνατούσε, και έτσι τώρα θα μπορεί, επικαλούμενος την ανάγκη συνεργασίας.) Βέβαια, για να συμβεί κάτι τέτοιο θα έπρεπε το Κέντρο να γίνει και να μπει στη Βουλή, κάτι το οποίο αυτή τη στιγμή φαντάζει αδύνατο. Είναι όμως;
Ο μεσαίος χώρος είναι πολύ μεγαλύτερος από το όριο εισόδου στη βουλή ενός κόμματος, καθώς αυτοί που είναι επιφυλακτικοί τόσο με ΝΔ από τη μια πλευρά όσο και με ΣΥΡΙΖΑ/ΚΙΝΑΛ από την άλλη, και τοποθετούν τον εαυτό τους ανάμεσα, είναι πάρα πολλοί.
Αν εμφανιστεί ένα σχήμα που να εκφράζει αυτό το ανάμεσα, (πιθανός τίτλος για το Κέντρο), θα μπορέσει να πάρει κάποιους με το μέρος του για να κάνει την πρώτη του παρουσία και μετά να κερδίσει τους υπόλοιπους. Για να συμβεί αυτό, πρέπει να επιδείξει συνέπεια στις αρχές του και μεθοδικότητα στην οργάνωσή του, που μπορεί να απαιτήσει χρόνο.
Οι βιαστικές επιλογές και οι πρόχειρες συμμαχίες για την επιδίωξη γρήγορου εκλογικού αποτελέσματος ήταν από τους βασικούς λόγους που οι προηγούμενες απόπειρες απέτυχαν. Μπορεί να έφταιγε και η ταραχώδης περίοδος τότε, εν μέσω της κρίσης. Τώρα, όμως, έχουμε το χρόνο της παύσης λόγω πανδημίας και την εμπειρία από το παρελθόν, για να το ξαναδούμε, πιάνοντάς το από την αρχή και μεθοδεύοντάς το με προσοχή.
Σαν πρώτη κίνηση μπορούμε να φτιάξουμε ένα φόρουμ οι «ομοϊδεάτες» που γνωριζόμαστε (από τα κοινωνικά δίκτυα, κυρίως) για να το συζητήσουμε αρχικά μεταξύ μας. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα και σε πολλούς που βρίσκονται εκτός Ελλάδας (όπως εγώ) να συμμετέχουν. Υπόψη ότι η ψήφος των ομογενών μετράει πλέον. Πέρα από τους παλιούς μετανάστες (που είναι και παλαιών αντιλήψεων) υπάρχουν πολλοί νέοι που έφυγαν κι έχουν σύγχρονες αντιλήψεις. Ανάμεσα σε αυτούς υπάρχουν αξιόλογα άτομα που το θέμα της Ελλάδας συνεχίζει και τους απασχολεί, ειδικά μέσα από την ευρωπαϊκή προοπτική της. Πολλοί από αυτούς μένουν σε χώρες της Ε.Ε. και μπορούσαν να παίξουν διπλό ρόλο γέφυρας με Ελλάδα και σύνδεσης με το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Νομίζω ότι είναι σημαντικό να δικτυωθούμε και να δούμε τι μπορεί να γίνει.
Ακόμη και να μην καταφέρουμε κάτι μεγάλο, θα αρκούσε για μένα να κάνουμε κάτι, έστω μικρό, που να μας εκφράζει, να το υποστηρίζουμε και να το ψηφίζουμε χωρίς να ντρεπόμαστε. Ας ξεκινήσουμε για αυτό και βλέπουμε.
